Edukacja 
Ekologia 
Klimat 
Energetyka 
Fact-checking 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
2 min czytania
Wypowiedzi
Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
2 min czytania
Czy inflacja w sierpniu jest rekordem dekady?
Czy inflacja w sierpniu jest rekordem dekady?
Ta inflacja, która wynosi 5 proc. czy około 5 proc., jest rzeczywiście najwyższa od kilku lat, ale przypomnę, że w latach 2010, 2011 czy 2012 ta inflacja była jeszcze wyższa średniookresowo, niż jest teraz. Tak że to też nie jest żaden rekord, biorąc pod uwagę wyniki ostatniej dekady.
Manipulacja
Wypowiedź uznajemy za manipulację, gdy zawiera ona informacje wprowadzające w błąd lub naginające/przeinaczające fakty, w szczególności poprzez:
- pominięcie ważnego kontekstu,
- wykorzystywanie poprawnych danych do przedstawienia fałszywych wniosków,
- wybiórcze wykorzystanie danych pasujących do tezy (cherry picking),
- używanie danych nieporównywalnych w celu uzyskania efektu podobieństwa lub kontrastu,
- wyolbrzymienie swoich dokonań lub umniejszenie roli adwersarza,
- pozamerytoryczne sposoby argumentowania.
Manipulacja
Wypowiedź uznajemy za manipulację, gdy zawiera ona informacje wprowadzające w błąd lub naginające/przeinaczające fakty, w szczególności poprzez:
- pominięcie ważnego kontekstu,
- wykorzystywanie poprawnych danych do przedstawienia fałszywych wniosków,
- wybiórcze wykorzystanie danych pasujących do tezy (cherry picking),
- używanie danych nieporównywalnych w celu uzyskania efektu podobieństwa lub kontrastu,
- wyolbrzymienie swoich dokonań lub umniejszenie roli adwersarza,
- pozamerytoryczne sposoby argumentowania.
- Inflacja w sierpniu 2021 roku wyniosła 5,5 proc. To najwyższa wartość w ujęciu miesięcznym od stycznia 2001 roku.
- Poza tym wiceminister Patkowski dokonuje zestawienia najnowszych danych miesięcznych z uśrednionymi danymi w latach 2010–2012. Zgodnie z naszą metodologią porównywanie danych nieporównywalnych jest manipulacją.
Kontekst wypowiedzi
Główny Urząd Statystyczny każdego miesiąca publikuje informacje na temat wzrostu cen. Inflacja jest mierzona przez GUS indeksem cen konsumpcyjnych (CPI – Consumer Price Index), który jest podstawowym wskaźnikiem w Polsce. Z kolei Eurostat do zestawienia używa zharmonizowanego indeksu cen konsumpcyjnych (HICP – Harmonised Index of Consumer Prices). Szerzej na ten temat pisaliśmy przy okazji analizy wypowiedzi Izabeli Leszczyny.
O wzrost cen w sierpniu w audycji Polskiego Radia został zapytany wiceminister finansów Piotr Patkowski. Polityk przyznał, że obecnie inflacja na poziomie 5 proc. jest wysoka, lecz w latach poprzednich rządów odnotowywano wyższe wartości. Pytany o przyczyny inflacji Patkowski argumentował, że:
„Podwyższona inflacja zawsze pojawia się tam, gdzie jest dość dynamiczny wzrost gospodarczy. A ponieważ mamy dynamiczny wzrost gospodarczy – spowodowany także odbiciem popandemicznym – to towarzyszy temu inflacja”.
Rekordowa inflacja… na początku XXI wieku
Według wstępnych danych GUS inflacja w sierpniu w stosunku do analogicznego okresu w roku poprzednim wyniosła 5,4 proc. Wartość ta następnie została skorygowana do 5,5 proc. Po raz ostatni wyższy wzrost w ujęciu miesięcznym odnotowano w 2001 roku, kiedy inflacja w styczniu wyniosła 7,4 proc.
Za rządów koalicji PO-PSL najwyższy poziom inflacja osiągnęła w maju 2011 roku. Wówczas było to 5 proc., czyli mniej niż w sierpniu 2021 roku. Poza tym wiceminister Patkowski dokonuje nienależytego porównania najnowszych danych miesięcznych z danymi średniokresowymi w ujęciu rocznym. Zgodnie z naszą metodologią zestawienie danych nieporównywalnych jest manipulacją.
Co ciekawe, nawet gdyby uwzględnić powyższe porównanie, okazałoby się ono fałszywe, gdyż w latach 2010, 2011 i 2012 inflacja wynosiła odpowiednio 2,6 proc., 4,3 proc. oraz 3,7 proc.
Artykuł powstał w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej”, realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.
Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci
Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej
Sprawdź!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
