Rząd podejmuje walkę z przemocą domową

Rząd zamierza przeprowadzić nowelizację ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. W efekcie do definicji przemocy domowej ma zostać dopisany aspekt ekonomiczny. Ponadto dzieci będą mogły być uznawane już nie tylko za ofiary przemocy, lecz również za jej świadków.

Pomysł rządu z zadowoleniem przyjęli posłowie opozycji. Mimo to wielu z nich zarzuca rządowi zbyt wolne tempo zmian. – Z wielką ulgą przyjmuję, że ten projekt ustawy w końcu się pojawił. Tylko niestety ciągle w głowie mam historie kobiet, które czekały na ten projekt ustawy, gdy przemoc trwała w ich domach, gdy przemoc trwała po rozstaniu, gdy ciągnęła się przemoc ekonomiczna – mówiła podczas posiedzenia Sejmu Monika Rosa.

Posłanka Nowoczesnej przywołała również dane, zgodnie z którymi w Polsce co 40 sekund kobieta doznaje przemocy, co 7 minut akt przemocy jest zgłaszany na policję. Później liczby te powtórzyła posłanka Marta Wcisło, która zwróciła również uwagę na niemiarodajne statystyki policyjne. – Ta przemoc jest tak wielka, że statystyki policyjne nie ewidencjonują tej przemocy i nie mamy dzisiaj pełnych danych – mówiła przedstawicielka Koalicji Obywatelskiej.

Szacunki mówią o 800 tys. ofiar przemocy rocznie

W 2013 roku, podczas sejmowej konferencji „Pomoc kobietom – ofiarom przestępstw”, prof. Beata Gruszczyńska z Katedry Kryminologii i Polityki Kryminalnej Uniwersytetu Warszawskiego zaprezentowała wyniki swoich badań dotyczących przemocy wobec kobiet.

Oficjalnie problem jest o wiele mniejszy

W 2021 roku procedurę „Niebieskiej Karty” wszczęto w 82 092 przypadkach. Najwięcej zgłoszeń – aż 64 250 – pochodziło od policji (s. 36). Więcej na ten temat przeczytasz w jednej z naszych wcześniejszych analiz.

Według danych Policji w ubiegłym roku przemocą dotkniętych mogło być 75,7 tys. osób, z czego ¾ stanowiły kobiety.

Od 2014 roku liczba osób, co do których istnieje podejrzenie przemocy, spada. Nie było jednak roku, żeby dominującą grupą wśród pokrzywdzonych nie były kobiety.

W 2021 roku, oprócz 55 tys. kobiet, przemocy mogło doświadczyć 9,5 tys. mężczyzn. Szacuje się, że ofiarami było też 11 tys. nieletnich. Połowę z nich (5,5 tys.) stanowiły dziewczęta.

Policja dostaje zgłoszenie o przemocy nawet co kilkanaście minut

Jeśli chodzi o średnią liczbę minut, co którą ktoś zgłasza na policję fakt przemocy w rodzinie, dane są rozbieżne. 

Renata Durda z Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” IPZ, powołując się na opracowanie Gruszczyńskiej, pisze o 7 minutach. Identyczną liczbę podaje portal OKO.press.

W innym opracowaniu pt. „Przemocy w rodzinie sprzyja bierność”, autorstwa Anny Kubickiej i Cezarego Dobrodzieja, czytamy, że przemoc jest zgłaszana co 15 minut. Te same dane podaje Fundacja Feminoteka.

Mało która kobieta zgłasza przemoc na policję

Oficjalne dane nie są jednak w żadnym stopniu miarodajne. Problem przemocy wobec kobiet jest często przemilczany, a same ofiary nie są chętne do zgłaszania spraw na policję. 

Z badań Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej wynika, że w 2014 roku w całej UE zaledwie 14 proc. kobiet zgłosiło policji najpoważniejszy przypadek przemocy w rodzinie, natomiast najpoważniejszy przypadek przemocy pozadomowej zdecydowało się zgłosić policji 13 proc. kobiet.

Jednocześnie ponad jedna na pięć kobiet doświadczyła przemocy fizycznej lub seksualnej ze strony aktualnego bądź byłego partnera.

Nawet jedna na 10 kobiet przyznaje, że padła ofiarą przemocy seksualnej ze strony dorosłego przed ukończeniem 15. roku życia. Przynajmniej jedna na 10 kobiet doświadczyła przemocy seksualnej od czasu ukończenia 15. roku życia, z kolei jedna na 20 została zgwałcona.