Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
PiS i Konfederacja traktowane w Sejmie niedemokratycznie?
PiS i Konfederacja traktowane w Sejmie niedemokratycznie?
![]()
Ja PiS i Konfederacji puszczam na Sejm, mówiąc kolokwialnie, tyle ustaw, że nie mogą słowem powiedzieć, że są w jakikolwiek sposób niedemokratycznie traktowani, bo oni w ciągu ostatnich 15 miesięcy mieli dwukrotnie czy nawet więcej ustaw, niż Platforma miała przeczytanych przez całą poprzednią kadencję.
- Zgodnie z zapisami regulaminu Sejmu to Marszałek Sejmu decyduje o skierowaniu projektu ustawy do pierwszego czytania (art. 34 ust. 3 i 9, art. 34a ust. 1 i 2).
- W ciągu 15 miesięcy X kadencji Sejmu 31 projektów ustaw autorstwa posłów PiS oraz Konfederacji dotarło przynajmniej do etapu pierwszego czytania. Przez całą IX kadencję Sejmu 21 projektów ustaw autorstwa posłów klubu KO zostało przedstawionych w ramach pierwszego czytania.
- W obecnej kadencji Sejmu do pierwszego czytania trafiło o 1,5 raza więcej projektów ustaw autorstwa PiS i Konfederacji niż projektów KO w całej IX kadencji. Choć Szymon Hołownia nieco zawyżył różnicę, jego argument nie traci na znaczeniu, co pozwala ocenić jego wypowiedź na częściowo prawdę.
- Nawet gdy porównamy jedynie liczbę projektów PiS z ostatnich 15 miesięcy i projektów KO z całej poprzedniej kadencji, to w ramach pierwszego czytania również zostało rozpatrzonych więcej projektów PiS.
Kolejny kandydat na prezydenta rozmawiał z Dudkiem
Marszałek Sejmu Szymon Hołownia był gościem profesora Antoniego Dudka, w programie „Dudek o polityce”. W cyklu rozmów z kandydatami na urząd prezydenta, polityk został zapytany m.in. o relacje z Prawem i Sprawiedliwością (PiS).
Hołownia odniósł się do braku wyboru wicemarszałka reprezentującego PiS, po czym stwierdził, że przedstawiciele tej partii nie mogą twierdzić, że są niedemokratycznie traktowani. Uznał, że podobnie sytuacja wygląda w przypadku Konfederacji. – Oni w ciągu ostatnich 15 miesięcy mieli dwukrotnie czy nawet więcej ustaw niż Platforma miała przeczytanych przez całą poprzednią kadencję – powiedział Hołownia.
Sprawdziliśmy więc, czy rzeczywiście w obecnej kadencji Sejmu do pierwszego czytania trafiło dwukrotnie więcej projektów ustaw autorstwa PiS oraz Konfederacji niż autorstwa Koalicji Obywatelskiej w poprzedniej kadencji.
O czym decyduje Marszałek Sejmu?
Zgodnie z przebiegiem procesu legislacyjnego każdy projekt ustawy jest składany na ręce Marszałka Sejmu. Następnie rozpatrywany jest przez Sejm w trzech czytaniach, które odbywają się na posiedzeniach plenarnych lub posiedzeniach komisji sejmowych.
Jak wskazuje regulamin Sejmu, to Marszałek podejmuje decyzję w sprawie skierowania projektu ustawy do pierwszego czytania (art. 34 ust. 3 i 9, art. 34a ust. 1 i 2). Może się ono odbyć nie wcześniej niż siódmego dnia od dnia doręczenia posłom druku projektu (art. 37 ust. 4).
W przepisach nie określono jednak szczegółowo terminów skierowania projektu do pierwszego czytania oraz odbycia się go. Skierowanie projektu ustawy do pierwszego czytania nie oznacza automatycznie rozpoczęcia tej fazy procedowania. Dlatego zgodnie ze słowami Szymona Hołowni wzięliśmy pod uwagę jedynie „przeczytane” projekty ustaw, czyli te, które zostały przedstawione w ramach pierwszego czytania.
Ile projektów przedstawiono w pierwszym czytaniu?
Pierwsze posiedzenie Sejmu X kadencji odbyło się 13 i 14 listopada 2023 roku. Od tego momentu rozpoczęto procedowanie 69 projektów ustaw autorstwa posłów opozycyjnych: Prawa i Sprawiedliwości oraz Konfederacji. Jeden z nich został wniesiony przez posłów obu tych klubów. Do 5 marca 2025 roku 31 z tych projektów zostało przedstawionych w ramach pierwszego czytania.
W ciągu całej IX kadencji Sejmu numer druku został nadany 68 projektom ustaw autorstwa posłów należącego do opozycji – klubu Koalicji Obywatelskiej (KO).
Wśród nich znalazły się dwa projekty międzypartyjne: jeden wniesiony wraz z Polskim Stronnictwem Ludowym, Nową Lewicą oraz Polską 2050, drugi – z Nową Lewicą. W ramach pierwszego czytania przedstawiono 21 z nich, w tym wspomniany projekt autorstwa KO i Nowej Lewicy.
Różnica jest mniejsza, niż twierdził Hołownia
Dotychczas w obecnej kadencji Sejmu przedstawiono w pierwszym czytaniu nie 2 razy więcej, a 1,5 raza więcej projektów PiS i Konfederacji niż projektów KO w całej IX kadencji.
Różnica jest zatem mniejsza od tej, którą wskazał Szymon Hołownia. Nie wypacza jednak jego tezy, dlatego tę wypowiedź oceniamy na częściową prawdę.
Nawet gdy porówna się liczbę projektów ustaw dwóch największych partii opozycyjnych w ostatnich dwóch kadencjach Sejmu: Prawa i Sprawiedliwości oraz Koalicji Obywatelskiej, to okaże się, że w przeciągu ostatnich 15 miesięcy w pierwszym czytaniu przedstawiono więcej projektów PiS niż projektów KO w całej poprzedniej kadencji.
Program Fact-Checking and Countering Disinformation: Poland’s 2025 Presidential Election jest prowadzony przez Stowarzyszenie Demagog dzięki wsparciu EMIF zarządzanemu przez Calouste Gulbenkian Foundation. Wyłączna odpowiedzialność za wszelkie treści wspierane przez European Media and Information Fund (EMIF) spoczywa na autorach i niekoniecznie musi odzwierciedlać stanowisko EMIF i Partnerów Funduszu, Calouste Gulbenkian Foundation i European University Institute.
Przekaż nam 1,5% podatku!
Wesprzyj nas, przekazując 1,5% podatku na kontrolę polityków. Wpisz w PIT: KRS 0000615583
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter