Krytyka PiS w odpowiedzi na nagranie Tuska 

Podczas ostatniej emisji programu „Woronicza 17” z 23 stycznia Telewizja Polska przedstawiła nagranie rozmowy Donalda Tuska z 84-latką w Mińsku Mazowieckim. Kobieta nie szczędziła cierpkich słów liderowi PO, twierdząc, że ten „sprzyja Niemcom”.

O komentarz do nagrania został poproszony Stefan Krajewski. Polityk PSL nie odniósł się bezpośrednio do przedstawionej konwersacji, lecz zaczął krytykować obecny rząd za wprowadzenie Polskiego Ładu. 

Zdaniem posła Polakom w obecnych czasach żyje się coraz trudniej. Jak zasugerował, w szczególnie złej sytuacji życiowej są rolnicy, a co czwarty z nich ma zmagać się ze skrajnym ubóstwem.

14 na 100 rolników zmaga się ze skrajnym ubóstwem

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) za rok 2020 ubóstwo skrajne wśród rolników wynosiło 13,5 proc. Zaokrąglając, 14 na 100 rolników żyło poniżej tzw. minimum egzystencji.

GUS, klasyfikując ubóstwo, wymienił sześć grup społeczno-ekonomicznych:

• pracowników,
• rolników,
• pracujących na własnych rachunek,
• emerytów,
• rencistów,
• osoby utrzymujące się z innych niezarobkowych źródeł (np. rent czy zasiłków). 

Jedynie w ostatniej z wymienionych grup skala ubóstwa skrajnego była nieznacznie wyższa niż wśród rolników (o 0,1 punktu proc.). Pomiędzy rokiem 2019 a 2020 najwyższy wzrost odsetka osób żyjących w skrajnym ubóstwie odnotowano właśnie wśród rolników (o 3,7 punktu proc.).

Blisko ¼ rolników zmaga się z ubóstwem ustawowym

Wyższy poziom ubóstwa wśród rolników odnotowano w przypadku ubóstwa relatywnego (względnego) oraz ustawowego. W pierwszym przypadku odsetek rolników żyjących w ubóstwie wynosił 28,7 proc., a w drugim 23,5 proc.

Zarówno poziom ubóstwa relatywnego, jak i ustawowego był najwyższy wśród rolników w porównaniu do pozostałych pięciu grup społeczno-ekonomicznych. Co więcej, wśród rolników odnotowano wzrost ubóstwa relatywnego w stosunku do 2019 roku, mimo że w skali całego kraju jego poziom spadł.

Różnice między ubóstwem skrajnym, relatywnym i ustawowym

Ubóstwo skrajne pozwala na wskazanie, ile osób żyje poniżej minimum egzystencji, czyli kwoty, która jest niezbędna do przeżycia i prawidłowego rozwoju.

Najnowsze dostępne dane dotyczące minimum egzystencji pochodzą z 2020 roku. Próg skrajnego ubóstwa ustalony przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych wyniósł 641,74 zł miesięcznie dla jednoosobowych gospodarstw domowych. W przypadku gospodarstw dwuosobowych mowa o kwocie 1 103,03 zł, czyli ok. 550 zł na osobę.

Gospodarstwo zamieszkiwane przez rodzinę 2+2 potrzebowało 2 232,26 zł. Tym samym na jednego członka rodziny przypadało 558,06 zł. Warto zwrócić również uwagę na emerytów. W przypadku samotnie żyjącego emeryta minimum egzystencji wyliczono na 609,65 zł. Z kolei w przypadku dwójki emerytów kwota ta maleje do 518,43 zł na osobę.

Ubóstwo relatywne określa się na podstawie przeciętnych wydatków gospodarstw domowych. Jego poziom wynosi 50 proc. średnich wydatków. Jeżeli gospodarstwo nie może pozwolić sobie na transakcje powyżej średniej, to jest zaliczane do tej grupy. Granica ubóstwa relatywnego w 2020 roku wynosiła 799 zł dla gospodarstw domowych jednoosobowych i 2 157 zł (ok. 540 zł na osobę) dla gospodarstw czteroosobowych.

Poziom ubóstwa ustawowego wskazuje się natomiast na podstawie ustawy o pomocy społecznej z 2004 roku. W 2020 roku była to kwota wynosząca 701 zł dla gospodarstw domowych jednoosobowych oraz 2 112 zł dla gospodarstw czteroosobowych.

Więcej danych na temat ubóstwa w Polsce znajdziesz w jednej z naszych analiz.