Referenda, o których mówi vice marszałek Kidawa – Błońska, związane są z przygotowanym przez PiS projektem ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy, który zakłada stworzenie na obszarze tworzącym metropolię warszawską nowego rodzaju jednostki samorządu terytorialnego o charakterze metropolitarnym. Obecnie trwają konsultacje społeczne w sprawie przygotowanego projektu ustawy. Niektóre gminy wyraziły protest przeciwko pomysłowi PiSu i postanowiły zorganizować referenda lokalne w sprawie przyjęcia poszczególnych gmin do nowego obszaru metropolitarnego.

Referendum w Legionowie odbyło się 26 marca 2017 r. W referendum wzięło udział 46,72% mieszkańców gminy. Aby referendum było ważne konieczne było osiągniecie frekwencji 30%. 94,27% mieszkańców było przeciwnych przyłączenia ich gminy do metropolii warszawskiej.

4 czerwca referenda dotyczące przyłączenia poszczególnych gmin do metropolii warszawskiej odbędą się w Błoniu , Michałowicach, Wieliszewie, Babicach Starych, Ożarowie Mazowieckim i Izabelinie. Nie ma informacji o przeprowadzeniu w tym dniu referendum w Lesznowoli. 9 marca radni zaprezentowali tylko swoje stanowisko dotyczące proponowanej przez PiS ustawy.

Decyzje o przeprowadzeniu referendum w innym terminie zapadły w gminach Nieporęt – 14 maja oraz Konstancinie-Jeziornie – 28 maja.

Gmin wokół Warszawy jest 32. Decyzje o referendum zostały podjęte w 9 z nich czyli około 28%. Podpisy zostały zebrane w Raszynie i Józefowie ale na razie brak decyzji radnych o przeprowadzeniu referendum. W Podkowie Leśnej decyzja radnych o przeprowadzeniu referendum została podjęta już w lutym, ale unieważnił ją wojewoda mazowiecki z powodu złego sposobu sformułowania pytania.