Niedawno sieć zalała fala kontrowersji po tym, jak Konferencja Episkopatu Polski (KEP) oświadczyła, że szczepionki przeciw COVID-19 od koncernów AstraZeneca i Johnson&Johnson są wątpliwe moralnie. Sprawę poruszyliśmy również na naszych łamach w ramach analizy „Szczepionki AZ i J&J. Wyjaśniamy »wątpliwości moralne« Episkopatu”. Do sprawy odniósł się również sportowiec Marcin Najman w swoim wpisie na Facebooku. Można w nim było przeczytać, że wspomniane szczepionki „zawierają komórki z zabitego dziecka w Holandii”, które pobrano dzięki temu, że „jakiś sąd w Holandii wydał zgodę na zamordowanie dziecka”. Wykorzystanie linii komórkowych sportowiec porównał do „kanibalizmu”. W pełnej treści wpisu możemy przeczytać, że:

Informacje te są jednak mylące i nieprawdziwe. Wskazanych przez sportowca linii komórkowych z abortowanych płodów nie pozyskano w celu produkcji szczepionek, a szczepionki te nie zawierają komórek w swoim składzie. Więcej na wskazany temat wyjaśniamy w poniższym tekście.

Źródło: www.facebook.com

Na post sportowca zareagowało ponad 1000 osób i skomentowało ponad 200. W zdecydowanej większości były to bardzo krytyczne lub prześmiewcze reakcje, w których wskazywano na to, że sportowiec wprowadza innych w błąd: „Ej, a wiecie, że szczepionki nie zawierają tych komórek, tylko zostały wyprodukowane z ich użyciem? Trochę różnica, nie? Mam nadzieję, że pomogłam”, „Klepanie w mate Ci Panie Marcinie lepiej wychodzi jak tworzenie pseudonaukowych wynurzeń”, „Proszę Pana… w takim razie zapewne większość leków, które Pan w życiu brał nawet ibuprofen czy paracetamol (moge podesłać dłuugą listę), nie powinny być przez Pana stosowane” – pisali użytkownicy na Facebooku.

Historia pozyskania linii komórkowych z abortowanych płodów jest inna, a szczepionki nie zawierają tych linii komórkowych w swoim składzie

Facebookowy post sportowca zawiera nieprawdziwe informacje, ponieważ historia pozyskania linii komórkowych od abortowanych płodów jest inna, niż zaprezentowano, a szczepionki od AstraZeneca i Johnson&Johnson nie zawierają tych linii komórkowych w swoim składzie. Więcej na ten temat pisaliśmy w niedawno opublikowanej analizie pt. „Szczepionki AZ i J&J. Wyjaśniamy »wątpliwości moralne« Episkopatu”. Podobnym zagadnieniom przyglądaliśmy się także już wcześniej w analizach „Produkcja szczepionek nie wymaga abortowania płodów” oraz „Szczepionki przeciw COVID-19 nie zawierają tkanek abortowanych płodów”.

Koncerny AstraZeneca i Johnson&Johnson wykorzystują dwie różne linie komórkowe podczas procesu produkcyjnego szczepionek (nie zawierają ich w składzie). AstraZeneca korzysta z linii komórkowej HEK-293, którą pozyskano 1973 roku, a Johnson&Johnson z linii komórkowej PER.C6 pobranej w 1985 roku. Aborcje, dzięki którym pozyskano wskazane linie, przeprowadzono planowo, a pozyskanie z nich linii komórkowych nie było ich celem, jak sugeruje w swoim wpisie Marcin Najman. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH wskazuje, że pozyskiwanie linii komórek z komórek zarodka, który i tak zostałby usunięty, jest procesem analogicznym do pobrania organów od zmarłego i nie stanowi aborcji w dosłownym tego słowa znaczeniu.

Szczepionki przeciw COVID-19 od koncernów AstraZeneca i Johnson&Johnson gotowe do użycia nie zawierają omawianych linii komórkowych w swoim składzie, ponieważ preparaty są z nich całkowicie oczyszczane. Użycie tych linii komórkowych służy jedynie namnożeniu zmodyfikowanego i osłabionego patogenu w preparacie na pewnym etapie prac, co wyjaśniamy w raporcie „Cała prawda o szczepionkach na COVID-19”. Nie jest zatem zasadne, by porównywać korzystanie ze szczepionek przeciw COVID-19 do „kanibalizmu”.

Dlaczego w procesie produkcji szczepionek w ogóle wykorzystuje się linie komórkowe ludzkiego pochodzenia?

Niektóre ze szczepionek – nie tylko te przeciw COVID-19 – muszą korzystać z linii komórkowych ludzkiego pochodzenia, co wynika ze względów praktycznych i bezpieczeństwa. Przykładowo, oprócz szczepionek przeciw COVID-19, w procesie produkcji wykorzystują je także szczepionki MMR (przeciw różyczce, odrze i śwince). Jak wskazuje dr hab. n. med. Ewa Augustynowicz w tekście opublikowanym na łamach mp.pl:

Warto zwrócić uwagę na to, dlaczego linii komórkowych nie można pozyskać np. od osób dorosłych. Wynika to z faktu ryzyka omyłkowego pobrania linii komórkowej, która przekształciła się w linię nowotworową. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH zauważa, że niezmodyfikowane linie pochodzące od zarodków zapewniają pod tym względem bezpieczeństwo.

Wykorzystywanie linii komórkowych z zarodków ma jeszcze jedno praktyczne zastosowanie pod względem bezpieczeństwa. Użycie zwierzęcych linii może nieść ryzyko wprowadzenia zwierzęcego wirusa do szczepionki (tak było np. w przypadku szczepionek przeciw polio, w których wykryto małpiego wirusa SW40), a także wywołania reakcji alergicznych na białka zwierzęce.

Stanowisko Kościoła Katolickiego w sprawie stosowania szczepionek wykorzystujących linie komórkowe ludzkiego pochodzenia

Wątpliwości moralne w sprawie stosowania ludzkich linii komórkowych w kontekście wiary katolickiej rozstrzygnęło już w 2005 roku watykańskie towarzystwo naukowe Papieska Akademia Życia w dokumencie pt. „Refleksje moralne na temat szczepionek przygotowanych z komórek pochodzących z aborcji ludzkich płodów”. Czytamy w nim, że katolicy mają etyczne prawo do stosowania zachęt i nacisków konsumenckich w celu uzyskania możliwości przyjęcia innych szczepionek (niezwiązanych z ludzkimi liniami komórkowymi z płodów), jeżeli taka alternatywa istnieje. W 2017 roku, przy okazji spadających wskaźników wyszczepialności we Włoszech, Papieska Akademia Życia podkreśliła, że samo przyjęcie szczepionki nie jest grzechem i nie oznacza pośredniego współudziału w dokonanej aborcji.

Papież Franciszek zaznaczył, że przyjęcie szczepionki przeciw COVID-19 w warunkach pandemicznych jest „etycznym wyborem”, a Kongregacja Nauki i Wiary podkreśliła, że przyjęcie szczepionki – w momencie, gdy nie ma dostępnej alternatywy – jest moralnie akceptowalne w odniesieniu do wszystkich szczepionek przeciw COVID-19. Papież został zaszczepiony w styczniu 2021 roku, podobnie jak inni duchowni. Pierwszą wprowadzoną do użytku przez Watykan szczepionką był preparat mRNA od koncernów Pfizer i BioNTech, który wykorzystywał linie komórkowe ludzkiego pochodzenia, ale tylko podczas niektórych testów (nie zaś w procesie produkcyjnym).

Podsumowanie

Szczepionki przeciw COVID-19 od koncernów AstraZeneca i Johnson&Johnson nie zawierają komórek abortowanych płodów w swoim składzie. Rozpowszechnianie nieprecyzyjnych i nieprawdziwych informacji na temat szczepień przeciw COVID-19 może wiązać się z opóźnieniem procesu szczepień, co z kolei może sprzyjać zwiększeniu liczby zgonów w dobie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2.

Wszelkie wątpliwości w sprawie linii komórkowych ludzkiego pochodzenia rozwiewamy w raporcie „Cała prawda o szczepionkach na COVID-19”, w którym znaleźć można odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące nowych szczepionek. Więcej analiz fałszywych informacji na temat szczepień można znaleźć w zestawieniu „Szczepionki – zestawienie fałszywych informacji. Sprawdź, jaka jest prawda”.