Z naszej ostatniej analizy, w której po 50 dniach od zaprzysiężenia nowego rządu sprawdziliśmy stan realizacji obietnic Koalicji Obywatelskiej, wynikało, że w pełni zrealizować udało się tylko 3 ze 100. W reakcji na tego rodzaju podsumowania senator KO Adam Szejnfeld wyjaśniał na antenie Polsat News, że „100 konkretów” to plan na całą kadencję, a nie na 100 dni.

Wciąż jednak na stronie 100konkretow.pl możemy przeczytać, że są to obietnice „na pierwsze 100 dni rządów”. Dlatego możemy dziś śmiało stwierdzić, co zostało zrealizowane w zapowiadanym czasie, a co nie. Nie oceniamy przy tym, czy to zadowalający wynik – po prostu stwierdzamy fakty.

Co udało się zrealizować?

Na dzień 22 marca ze 100 konkretów w pełni zrealizowanych jest sześć. Do trzech zrealizowanych już w ciągu pierwszych 50 dni doszło: przystąpienie do realizacji polityki antyprzemocowej, uzyskanie pieniędzy z funduszy unijnych i powołanie Ministerstwa Przemysłu z siedzibą na Śląsku. 

Do tego 15 konkretów zrealizowano częściowo. Jako przykład można podać długą listę osób i spraw, w związku z którymi miały zostać złożone zawiadomienia do prokuratury. Udało się do tego doprowadzić w jednym przypadku, dotyczącym wystrzału z granatnika w Komendzie Głównej Policji.

Jeśli chodzi o inny częściowo zrealizowany konkret, nie rozdzielono funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego, ale Polska dołączyła do Prokuratury Europejskiej.

W sposób wyjątkowy oceniliśmy dwa konkrety: o zniesieniu recepty na pigułkę „dzień po” i o obniżeniu VAT dla sektora „beauty”. Pierwszy z nich jest zamrożony – rząd i większość sejmowa zrobiły wszystko, co mogły, by go zrealizować, jednak zmianę zablokował prezydent. Drugi konkret będzie zrealizowany z opóźnieniem – rozporządzenie zmieniające podatek jest już w Dzienniku Ustaw, lecz wejdzie w życie 1 kwietnia.

Czego nie udało się zrealizować?

Pozostałe 77 konkretów nie zostało zrealizowanych w ciągu pierwszych 100 dni rządów. Nie oznacza to jednak, że każdą z tych spraw rząd zupełnie zaniedbał.

Ministerstwo Edukacji przygotowało projekt nowelizacji jednego z rozporządzeń, dzięki któremu w szkołach podstawowych ma zmniejszyć się liczba prac domowych. Propozycja zmiany zatrzymała się jednak na etapie konsultacji i nie weszła jeszcze w życie. W Sejmie pojawiła się też ustawa uznająca język śląski za regionalny. W ciągu 100 dni udało się doprowadzić tylko do jej pierwszego czytania, więc nie stała się jeszcze obowiązującym prawem.

Można wskazać także takie konkrety, z których realizacji rząd zrezygnował lub nie zrobił nic w tym kierunku. Obecna minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk wprost przyznała, że nie jest zwolenniczką zniesienia zakazu handlu w niedzielę. Na przyszły rok odłożono m.in. podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł i likwidację Funduszu Kościelnego.

W kontekście przekładania prac nad zmianami trudno ominąć kontrowersje, jakie wywołało zostawienie na „po wyborach” kwestii legalizacji aborcji do 12. tygodnia ciąży. Krytyczne komentarze wywołało też obsadzanie spółek Skarbu Państwa bez konkursu osobami związanymi z koalicją rządzącą, co było zachowaniem wbrew obietnicom.

Premier podtrzymuje obietnice i zapowiada przyspieszenie

Można tłumaczyć, że 100 konkretów to obietnice Koalicji Obywatelskiej, a nie całego, składającego się z kilku partii rządu. Można również usprawiedliwiać wyniki rządu, zwracając uwagę na konieczność uporządkowania spraw po poprzednikach.

Donald Tusk potwierdził niedawno, że jest świadomy tych faktów, a mimo to podtrzymuje obietnicę spełnienia zapowiedzi. Co więcej, zapowiada przyspieszenie ich realizacji. 19 marca po posiedzeniu Rady Ministrów przestrzegał, „żeby nikt nie myślał, że którykolwiek z punktów, do realizacji których się zobowiązaliśmy, został unieważniony”.

Ocena „zrealizowane” i „niezrealizowane” nie kończy historii obietnicy, póki nie kończy się historia rządu. Skoro „100 konkretów” jest wciąż aktualne, to i my wciąż będziemy sprawdzać stan ich realizacji. Taka jest nasza rola jako organizacji, która od lat trzyma polityków za słowo.

Tymczasem zapraszamy do lektury analiz stanu realizacji poszczególnych obietnic. Każdą z nich oznaczyliśmy numerem wynikającym z jej pozycji na liście „100 konkretów”:

Zrealizowane (6)

41. Złożenie projektu podwyższenia renty socjalnej

48. Rozpoczęcie realizacji polityki antyprzemocowej

49. Telefon zaufania dla dzieci z rządowym finansowaniem

50. Powołanie nowego Rzecznika Praw Dziecka

78. Uzyskanie pieniędzy z funduszy unijnych

82. Powołanie Ministerstwa Przemysłu z siedzibą na Śląsku

Zrealizowane z opóźnieniem (1)

38. Obniżenie VAT dla sektora „beauty”

Częściowo zrealizowane (15)

1. Finansowanie in vitro z budżetu państwa

6. 1500 zł podwyżki dla nauczycieli

14. Ograniczenie wycinki lasów

23. Pociągniecie do odpowiedzialności karnej polityków PiS

26. Rozdzielenie funkcji Ministra Sprawiedliwości od Prokuratora Generalnego

28. Rozliczenie kierownictwa jednostek policji

62. Obniżenie kosztów prowadzenia gospodarstw

67. Akt oskarżenia dla skorumpowanych urzędników MSZ

68. Odpolitycznienie spółek Skarbu Państwa

73. Nowy program modernizacji armii

87. Zamrożenie cen gazu na 2024 rok

94. Zatrzymanie dotacji dla organizacji nacjonalistycznych

97. Weryfikacja wykazu czasopism i reforma mechanizmu ewaluacji

99. Odpolitycznienie mediów publicznych

100. Zniesienie cenzury na kulturę

Zamrożone (1)

12. Zniesienie recepty na pigułkę „dzień po”

Niezrealizowane (77)

2. Wprowadzenie systemu rezerwacji wizyt na NFZ

3. Bon stomatologiczny dla dzieci

4. Obniżka podatków i kwota wolna do 60 tys. zł

5. Kasowy PIT dla przedsiębiorców

7. Druga waloryzacja rent i emerytur

8. Likwidacja „pułapki rentowej”

9. Aborcja do 12. tygodnia ciąży

10. Bezpłatne znieczulenie przy porodzie

11. Darmowe badania prenatalne

13. „Babciowe” – 1500 zł dla mam wracających do pracy

15. Zatrzymanie niekontrolowanego wywozu drewna

16. Likwidacja Funduszu Kościelnego

17. Brak religii na świadectwie szkolnym

18. Religia na pierwszej lub ostatniej godzinie lekcyjnej

19. Wyższy zasiłek pogrzebowy

20. Promocja polskich produktów spożywczych

21. Zniesienie zakazu handlu w niedziele

22. Postawienie polityków PiS przed Trybunałem Stanu

24. Wykonanie wyroków ETPCz i TSUE w sprawie niezależności sądów

25. Likwidacja „neoKRS”

27. Rozliczenie Komendanta Głównego Policji

29. Działania związane z granicą polsko-białoruską

30. Zniesienie limitów NFZ w lecznictwie szpitalnym

31. Utworzenie Powiatowych Centrów Zdrowia

32. Większa dostępność lekarzy geriatrów

33. Wprowadzenie „urlopu dla przedsiębiorców”

34. Zmiana systemu rozliczania składki zdrowotnej

35. Obniżenie kosztów działalności dla mikroprzedsiębiorców

36. Ograniczenie czasu kontroli mikroprzedsiębiorców

37. Zniesienie podatku Belki dla oszczędności i inwestycji

39. Wprowadzenie Bonu Opiekuńczego

40. Stworzenie systemu usług asystenckich

42. Odpolitycznienie szkoły i wycofanie przedmiotu HiT

43. Uwolnienie uczniów od ciężkich plecaków

44. Edukacja w systemie jednozmianowym

45. Likwidacja prac domowych w podstawówkach

46. Wprowadzenie ustawy o związkach partnerskich

47. Podniesienie świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego

51. Społeczny nadzór nad lasami

52. Rozliczenie rabunkowej gospodarki leśnej

53. Stały monitoring rzek

54. Zakaz finansowania kościelnych biznesów z pieniędzy publicznych

55. Zmiany w opłatach za korzystanie z cmentarzy

56. Program odtwarzania torfowisk i mokradeł

57. Ochrona bioróżnorodności w miastach

58. Nowoczesne targowiska w każdym mieście

59. Projekt nowego terminala zbożowego w Gdańsku

60. Odbudowa hodowli świń w Polsce

61. Fundusz stabilizacyjny dla rolników

63. Czysta i tania woda dla rolnictwa

64. Rozliczenie „afer Daniela Obajtka”

65. Ujawnienie listy nielegalnie podsłuchujących

66. Odzyskanie środków publicznych od przestępców

69. Publikacja białej księgi finansów publicznych

70. Mniej agencji, instytutów i ministrów

71. Niesłusznie zwolnieni żołnierze będą mogli wrócić

72. Audyt w wojsku – kontrola awansów i zakupów

74. Wydanie rozporządzenia o ochronie munduru

75. Przystąpienie Polski do tzw. Kopuły Europejskiej

76. Przeprowadzenie audytu w sprawie podsłuchów

77. Przywrócenie emerytur odebranych mundurowym

79. Wprowadzenie obligacji antyinflacyjnych

80. Wprowadzenie zerowego VAT na transport publiczny

81. Zrewidowanie projektu CPK

83. Uznanie śląskiego za język regionalny

84. Przywrócenie korzystniejszych zasad dla prosumentów energii

85. Stworzenie możliwości dla lokalnych wspólnot energetycznych

86. Zmiana ustawy wiatrakowej

88. Zatrzymanie nielegalnego importu śmieci do Polski

89. Przedstawienie planu transformacji energetycznej

90. Uwolnienie państwowych gruntów pod budowę mieszkań

91. Wprowadzenie kredytu zero procent na pierwsze mieszkanie

92. 600 zł dopłaty do wynajmu dla młodych

93. Przeznaczenie 10 mld zł na remonty pustostanów

95. Stworzenie zachęt podatkowych dla darczyńców

96. Wzmocnienie autonomii uczelni

98. Wprowadzenie ustawy o zawodzie artysty